10 Σεπ Απολαμβάνειν: Ενδυνάμωσε τη θετική εμπειρία

Έχουμε όλοι νιώσει σε κάποιες στιγμές της ζωής μας την εμπειρία η θετική στιγμή που βιώνουμε να βαθαίνει και να δυναμώνει μέσα μας και στη μνήμη μας. Είναι οι στιγμές αυτές που ζούμε κάτι όμορφο και ταυτόχρονα νιώθουμε ευλογημένοι και τυχεροί που μας συμβαίνει. Το νιώσαμε την ώρα που κρατήσαμε το νεογέννητο παιδί μας στην αγκαλιά, τη στιγμή που κάναμε μία βαθιά κουβέντα από καρδιάς με μία φίλη, την ώρα που χαζέψαμε αγκαλιά με έναν υπέροχο σύντροφο ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα.

Η όμορφη στιγμή όμως δεν είναι απαραίτητο να ενέχει κάτι το μοναδικό για να την απολαύσουμε. Η απόλαυση δεν προκύπτει από το ξεχωριστό του θετικού γεγονότος αλλά από τη στάση μας προς αυτό. Έτσι, μπορεί κάποιες φορές όλα τα παραπάνω συμβάντα, όσο μοναδικά και να είναι, να μην μας φέρουν χαρά και άλλοτε κάποια μικρά και καθημερινά να μας γεμίζουν την καρδιά έντονα και να κρατάει η διάρκεια του καλού στο χρόνο για πολύ.

Τι είναι αυτό που κάνει τη διαφορά;

Πότε μια θετική στιγμή μπορεί να γίνει Απολαμβάνειν και πότε όχι;

Το Απολαμβάνειν είναι μία διαδικασία που απαιτεί πάνω από όλα να σταθείς και να εκτιμήσεις τη στιγμή. Η απόλαυση του θετικού ενέχει επιβράδυνση και μία στάση παρατηρητή σε αυτό που σου συμβαίνει. (Μπενέτου & Μαλικιώση, 2011)

Φαντάσου δυο φίλες που βγήκαν να πιούνε έναν καφέ. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει Απολαμβάνειν ισχύει το εξής: και οι δύο περνάνε όμορφα και ευχαριστιούνται. Είναι χαρούμενες που κάνουν παρέα και έχουν ελεύθερο χρόνο από τις διάφορες υποχρεώσεις. Γελάνε και περνάνε καλά.

Η κινητοποίηση του Απολαμβάνειν, με το ίδιο ακριβώς σκηνικό εμπεριέχει κάποια επιπλέον στοιχεία. Καταρχάς, έχει εστίαση στις αισθήσεις.

Οι φιλενάδες καθώς πίνουν τον καφέ τους, παρατηρούνε με προσοχή το περιβάλλον γύρω τους. Προσέχουν ότι η διακόσμηση, στο καφέ – κατάστημα, είναι με έμφαση στη λεπτομέρεια, το φλιτζάνι του καφέ τους ένα λουλούδι σκαλιστό με το σήμα του χώρου, η μουσική είναι του γούστου τους και επιπλέον από το ανοιχτό παράθυρο μπαίνουν τα φύλλα του δέντρου απ’ έξω και ακούνε το κελάηδημα ενός πουλιού. Σκέφτονται (και το λένε η μία στην άλλη) πόσο καιρό περιμένανε αυτή τη χαλαρή συνάντηση, νιώθουν τυχερές που έχουν ευχέρεια χρόνου και ευγνωμοσύνη για την ύπαρξη αυτής της φιλίας και αυτής της ουσιαστικής σχέσης. Καθώς μιλάνε συμφωνούν ότι πρέπει να βρίσκονται πιο συχνά και η μία περιγράφει στην άλλη για ένα πανέμορφο ουζερί που έχει ανακαλύψει πάνω στη θάλασσα. Συμφωνούν να πάνε ένα βράδυ και ονειρεύονται ήδη την επόμενη τους συνάντηση.

Βυθίσου σε κάθε στιγμή με όλες τις αισθήσεις σου

Βλέπουμε στην παραπάνω περιγραφή της στιγμής ότι δεν είναι αρκετό σε καμία το «περνάμε καλά» αλλά μηρυκάζει κάθε θετική λεπτομέρεια της στιγμής, ωσάν να «βουτάει» στο γεγονός με όλες τις αισθήσεις. Επιπλέον, οι δύο φίλες παραπάνω, απολαμβάνουν τη στιγμή εκείνη (στο παρόν), αλλά απολαμβάνουν και με το μάτι στο μέλλον για μία επόμενη συνάντηση τους (με προσμονή).

Ανακάλυψε τις τεχνικές του Απολαμβάνειν

Οι εμπνευστές της διαδικασίας (savoring στα αγγλικά) παρουσιάζουν μία σειρά από τεχνικές για να κινητοποιήσουμε το Απολαμβάνειν (Bryant & Veroff,2007). Επιπλέον, μας λένε ότι παρότι απολαμβάνουμε πάντα στην παρούσα στιγμή, όπως και οι φιλενάδες στο παράδειγμά μας, μπορεί να το καταφέρουμε και με επικέντρωση στο μέλλον (μέσω της προσμονής – anticipating) ή στο παρελθόν (μέσω της αναπόλησης – reminiscence).

Στη στήλη του Απολαμβάνειν εδώ, βρίσκεις άρθρα, ασκήσεις και βίντεο, για την κινητοποίηση της διαδικασίας στο παρόν, το παρελθόν και το μέλλον. Τα κείμενα γραμμένα με απλό τρόπο, βασισμένα όμως πάντα σε επιστημονικά δεδομένα. Για οποιαδήποτε απορία, σχόλιο ή προβληματισμό, στείλε μου μήνυμα χωρίς να διστάσεις καθόλου.

Έλα να σε μυήσω στο αγαπημένο μου Απολαμβάνειν.

Πηγές

• Bryant, F., Veroff, J.(2007). Savoring. A new Model of Positive Experience. N J : Lawrence Erlbaum Associates.
• Μπενέτου, Α., & Μαλικιώση – Λοΐζου, (2011). « Απολαμβάνειν »: μία διαδικασία ενδυνάμωσης των θετικών εμπειριών. Στο Α. Σταλίκας, & Π. Μυτσκίδου, (Επιμ.) Εισαγωγή στη Θετική Ψυχολογία (σελ. 97 – 116). Αθήνα: Τόπος.

Photo by Ben White